Możliwość komentowania Wizytacja Księdza Biskupa w Parafii Stany została wyłączona
6 listopada 2019 r. w naszej Parafii odbyła się wizytacja kanoniczna, która przeprowadził biskup ordynariusz naszej diecezji, Krzysztof Nitkiewicz.
Wizytacja dała okazję do spotkań księdza biskupa z wieloma przedstawicielami naszej społeczności. Pośród nich, było spotkanie z gronem pedagogicznym PSP w Stanach, społecznością Domu Opieki Dziennej w Maziarni, a także Środowiskowego Domu Samopomocy w Bojanowie. Ksiądz biskup odwiedził także osoby chore w miejscu ich zamieszkania, Ośrodek Caritas w Bojanowie, spotkał się z wiernymi w kaplicy w Bojanowie i Przyszowie, a na koniec spotkał się z wiernymi w kościele parafialnym. Na zakończenie przewodniczył koncelebrowanej Mszy św. i udzielił zgromadzonym pasterskiego błogosławieństwa.
Słowa podziękowania należą się wszystkich, którzy włączyli się przygotowanie i przeżycie dnia wizytacji kanonicznej. Szczególne podziękowanie za udział w liturgii Mszy św., za gościnną postawę podczas różnych spotkań i życzliwą atmosferę.
Możliwość komentowania Dekanalny Dzień Małżeństw została wyłączona
20 października, w naszej Parafii miał miejsce Dekanalny Dzień Małżonków. Dni takie z inicjatywy Diecezjalnego Wydziału Duszpasterstwa Rodzin odbywają się co roku w poszczególnych parafiach i dekanatach naszej diecezji. W tym roku gospodarzami tego dnia była nasza parafia.
Podczas każdej Mszy św. głoszone były konferencje dotyczące budowania wspólnoty małżeńskiej przez ks. Tomasza Cubra, dyrektora Wydziału Duszpasterstwa, a na zakończenie, małżonkowie obecni na liturgii podchodzili do ołtarza, aby otrzymać indywidualne błogosławieństwo dla siebie i swoich rodzin.
Po sumie w domu parafialnym odbyła się druga część tego spotkania, a mianowicie – występ kapeli ?Łęgowianie?, wykład pary państwa Krzysztofa i Doroty Zubów oraz poczęstunek przy wspólnym stole.
Możliwość komentowania Pielgrzymka do Gietrzwałdu została wyłączona
W dniach 13, 14, 15 września z naszej Parafii udała się do Gietrzwałdu i innych sanktuariów na Warmii grupa pielgrzymkowa. Wzięło w niej udział 50 osób. Jako stałą bazę noclegową pielgrzymi mieli w Stoczku Warmińskim, w klasztorze, gdzie w 1953 roku blisko rok więziony był kardynał Stefan Wyszyński przez ówczesne władze komunistyczne. Pielgrzymi odwiedzili 4 sanktuaria m.in. w świętej Lipce, a także miasta takie jak Reszel, Lidzbark i Olsztyn.
Możliwość komentowania Dziękczynienie za zbiory została wyłączona
11 sierpnia, w XIX niedzielę w ciągu roku nasza wspólnota parafialna dziękowała za tegoroczne zbiory. Poszczególne sołectwa zaprezentowały pięknie wykonane wieńce, które następnie wzięły udział w konkursie z okazji Gminnych obchodów ?Dni Miodu?, które co roku organizowane są na stadionie sportowym w Bojanowie. :
Wieniec z Bojanowa przedstawiał piękną koronę połączoną z symbolem bochenka chleba, którym trzeba się dzielić z tym, którym go brakuje
Wieniec z Maziarni przedstawiał figurę Matki Bożej zwanej Zielną, stojącą pośród kwiatów i owoców. Matka Boża jak w Kanie, tak i dziś zatroskana, aby niczego nie zabrakło jej dzieciom. koronę połączoną z symbolem bochenka chleba, którym trzeba się dzielić z tym, którym go brakuje.
Wieniec z sołectwa Kozły Załęże z kolei przedstawiał postać Jezusa Chrystusa, które jest Panem i Królem wszelkiego stworzenia i błogosławi ludzkiej pracy.
Wieniec z Przyszowa to dwa serca, najdroższe w życiu człowieka: Serce Jezusa i Matki Najświętszej
Wieniec ze Stanów pięknie ukazał symbolikę Eucharystyczną, przypominając, że potrzebujemy także pokarmu duchowego, który daje życie wieczne.
Na koniec wieniec z Kołodziejów przywołał starożytny symbol Bożej Opatrzności i Bożej opieki, o którą wołamy dla siebie i dla świata całego.
Możliwość komentowania Odpust ku czci św. Jana Gwalberta 14 lipca 2019 r. została wyłączona
Społeczność parafialna wraz z przedstawicielami Pracowników Leśnictwa oraz przedstawicielami różnych środowisk, świętowała doroczne wspomnienia patrona parafii Stany i patrona Leśników, św. Jana Gwalberta. po uroczystej Sumie, której przewodniczył tutejszy rodak ks. dr Jan Dąbal, wszyscy uczestnicy spotkali się przy wspólnym stole. Natomiast po południu, na ogrodzie parafialnym odbył się Piknik Rodzinny z udziałem zespołów artystycznych dziecięcych, młodzieżowych i dorosłych. Dla dzieci natomiast urządzono kąciki zabaw.
Możliwość komentowania Życie św. Jana Gwalberta została wyłączona
Św. Jan Gwalbert – Patron Parafii Stany i Leśników
herb opata
Teren puszczy sandomierskiej od dawna obejmował tzw. łany łowieckie, a stanowisko łowczych było rozpowszechnione w poszczególnych osadach nie mówiąc o osadach ściśle łowieckich zakładanych w celu pozyskiwania mięsa z dzikiej zwierzyny. Z biegiem czasu w trosce o zasoby zielone i zwierzęce, zwłaszcza w obliczu licznych przejawów kłusownictwa miejscowej ludności zostaje powołana specjalna “służba leśna”. Miało to miejsce na pocz. XVII wieku. Wówczas Starostwo Sandomierskie powołało pierwszy zarząd leśnictwa w Komorowie w 1612 r., gdzie urząd leśnego objął Jan Bogoria Skotnicki. Po 150 latach przeniesiono prefekturę leśnictwa do Mokrzyszowa. Dzisiaj leśnictwo w tym rejonie ma rozbudowaną strukturę, a na terenie parafii Stany spotykają się granice trzech Nadleśnictw: Rozwadowa, Nowej Dęby i Rudnika. To krótkie przywołanie początków tej instytucji wskazuje na rolę jaką leśnicy pełnią w stosunku do zasobów leśnych będąc niejako strażnikami tego środowiska. Takim określeniem posłużył się papież Pius XII czyniąc w roku 1951 św. Jana Gwalberta patronem Włoskich strażników leśnych. Patronat św. Jana Gwalbert nad leśnikami staje się coraz bardziej znany w różnych częściach świata, a także i w Polsce.
Kim jest ten mało znany święty patron leśników?
Na podstawie dawnych i współczesnych opracowań św. Jan Gwalbert jawi się jako człowiek, który doświadczywszy swoistego przełomu w życiu religijnym i duchowym stał się zakonodawcą i reformatorem życia monastycznego w okresie, kiedy Kościół doświadczał swoistego rodzaju moralnego rozluźnienia. Wraz ze swoimi towarzyszami zainicjował w XI wieku oddolny nurt reformatorski w Kościele zmierzający do odnowy moralnej i odsunięcia niegodziwych ludzi z zajmowanych funkcji i stanowisk, co w ramach tzw.”reformy gregoriańskiej” podejmie późniejszy papież Grzegorz VII (1073 – 1085). Z tego tytułu jego postać była znaną i znaczącą w historii zachodniego chrześcijaństwa i stanowiła źródło inspiracji dla pisarzy i artystów. Kult Jana Gwalberta jest do dziś żywo pielęgnowany przede wszystkim w Vallombosa, gdzie powstało pierwsze opactwo przez niego założone, a także we Florencji i w miejscowości Pasignano, gdzie zakończył życie i gdzie znajduje się jego grób. W Stanach jego kult istniał nieprzerwanie w całym 200-leciu historii parafii, a przedstawiające go obrazy zawsze zajmowały centralne miejsce ołtarza głównego. Jeżeli się przyjmie, że dziś w Polsce parafia Stany jest jedyną, której od początku patronuje św. Jan Gwalbert, to rodzi się pytanie o przyczyny zainicjowania tego kultu w miejscowości ukrytej pośród odstępów puszczy sandomierskiej. Jedyną rozsądną odpowiedzią jest to, że głównym inicjatorem tego był grębowski proboszcz Ksiądz Jan Gwalbert Przemykalski. To właśnie dzięki jego staraniom powstała nowa parafia w I poł. XIX wieku, a św. Jan Gwalbert (Gualbert), był zapewne jego osobistym, dobrze znanym mu patronem. Z drugiej strony postać św. Jana Gwalberta stanowiła dla kaznodziejów średniowiecznych i późniejszych, wzór wielu cnót chrześcijańskich: ubóstwa, miłości bliźniego, przebaczenia a także miłości nieprzyjaciół, do czego wzywał Jezus Chrystus w Ewangelii. Ks. Piotr Skarga przytacza z życia św. Jana Gwalberta wiele epizodów, które stawiają go szeregu ludzi świątobliwych, godnych naśladowania. Również w “Żywotach Świętych Pańskich na wszystkie dnie roku” po przedstawieniu historii z jego życia, autor wyprowadza moralną naukę o niełatwym, ale koniecznym przykazaniu miłości nieprzyjaciół.
Mozaika – klasztor w Vallombrosa
Jan, syn Gwalberta, urodził się we Florencji, około roku 1000 (większość autorów przyjmuje rok 995) w rodzinie arystokratycznej. Jego młodość przypadała na ciężki czas bratobójczych wojen między miastami i rodami. Szybko sam rycerz Jan został wplątany w splot tragicznych wydarzeń. Jeden z jego krewnych, a nawet według niektórych źródeł brat Ugo (Hugo), został zamordowany w takim konflikcie i Jan, według prawa zwyczajowego, był zobowiązany do krwawej wendetty. Dramatyczne spotkanie z nieprzyjacielem miało miejsce w samej Florencji, blisko Bramy św. Miniato w Wielki Piątek. Naprzeciw Jana wyszedł skruszony zabójca krewnego, drżąc i składając ręce w formie krzyża. Na ten widok Jan odrzucił miecz, zsiadł z konia i przebaczył mu po chrześcijańsku. Później Jan modląc się w pobliskiej bazylice, doznał cudu objawienia Pana Jezusa, który z krzyża skinieniem głowy zaaprobował jego heroiczny czyn. Stąd w tradycji św. Jan Gwalbert nosi imię ,,Bohatera przebaczenia”. Po tym wydarzeniu, pomimo sprzeciwu ojca, Jan wstępuje do klasztoru benedyktyńskiego, usytuowanego blisko bazyliki św. Miniato. Rycerski duch Jana nie opuszczał go, gdy bronił prawowiernej doktryny Kościoła przed ówczesnymi zagrożeniami: symonią i nikolaizmem. Jego gorliwość apostolska zwróciła się czasem przeciwko osobom kościelnym uwikłanym w symonię. Najpierw Staje w jawnej opozycji do kościelnej władzy, którą z jednej strony reprezentuje opat klasztoru San Miniato Oberton, zamianowany przełożonym po śmierci opata Leone w 1034 r., a z drugiej strony biskup Florencji Attone (1032- 1046), obaj zamieszani w symonię. Jan nie mogąc iść na kompromis ze złem, dla dobra Kościoła, oddalił się na pustkowie. Spotyka się ze św. Romualdem, który w Cameldoli ustanowił wspólnotę zakonną Kamedułów i za jego radą oraz w myśl zasady “Fuga mundi”, czyli “ucieczka od świata” ok. 1035 roku trafia do Vallombrosy, gdzie rozpoczyna życie monastyczne (cenobityzm – wspólnota życia) razem z Pawłem i Guntelmem. Vallombosa, to późniejsza nazwa okolicy (valle umbosa), w której Jan Gwalbert wraz z towarzyszami rozpoczął życie w odosobnieniu. Dokument z roku 1037 po raz pierwszy wspomina o nowej wspólnocie zakonnej nazywanej “fratres in Christo simul congregati in loco Valle umbosa, ubi et Aquabelli vocatur” W roku 1039 ksieni z pobliskiego klasztoru benedyktynek Itta przekazuje na własność nowej wspólnocie teren wspomnianej doliny, gdzie zrodzi się pierwsze opactwo Vallombozanów. Nową fundację zakonną Jan opiera na regule św. Benedykta, podkreślając rolę rad ewangelicznych: ubóstwa, modlitwy, wspólnoty braterskiej, gościnności i pracy. Z czasem jego towarzysze tworzą tzw. ,,szkołę służby Bożej?, która wchodziła w skład znanej ,,reformy gregoriańskiej?” – odnowy Kościoła, która wzięła swą nazwę od papieża Grzegorza VII.
Do historii przeszła otwarta, a w pewnym momencie nawet „krwawa wojna” z biskupem Florencji, w którą zaangażowany był nie tylko on sam wraz z zakonnikami, ale znaczna część mieszkańców Florencji. Chodzi o spór z biskupem Florencji Piętro de Pavia (Piętro Mezzabarba), do roztrzygnięcia którego wykorzystano tzw. instytucję sądu bożego, polegającego na próbie ognia.
Fresk na ścianie kościoła w Vallombrosa
W rezultacie tych wydarzeń biskup Mezzabarba musiał ustąpić, a jego miejsce zajął kapłan godny tego stanowiska.
Jan Gwalbert umarł 12 lipca 1073 r. w klasztorze Badia a Passignano w Val di Pesa, w okolicach Florencji, gdzie do dziś przechowywane są jego relikwie. Został kanonizowany przez papieża Celestyna III w 1193 r., 120 lat po swojej śmierci. Pierwszą biografię napisał Andrzej ze Strumi ok. 1092 r., następnie Attone, mnich i opat z Vallombrosa, wybrany później na biskupa Pistoi w 1133 r. Trzeci żywot świętego napisał prawdopodobnie mnich z San Salvatore a Settimo w I poł. XII w. O życiu świętego pisał także Georgio di Passignano dla celów kanonizacyjnych.
Wspólnota monastyczna benedyktynów, założona przez Jana Gwalberta i zatwierdzona przez papieża Wiktora II w roku 1055, była wierna zawołaniu “Módl się i pracuj”. Bracia poświęcali się modlitwie i pracy w obszarach leśnych, zwłaszcza podejmowali ja tzw. “Conversi”, których ustanowił Jan Gwalbert, aby mogli wykonywać prace fizyczne. Wykonując swą pracę poznawali prawa rządzące życiem i wzrostem lasu, odnajdując równocześnie właściwe metody pomnażania leśnych bogactw.
W XX wieku papież Pius XII, wkrótce po ogłoszeniu kościoła w Vallombrosa bazyliką mniejszą 29 listopada 1950 r., 12 stycznia 1951 r. ogłosił św. Jana Gwalberta patronem włoskich leśników.
Papież Jan Paweł II w 1987 roku przypomniał postać Św. Jana Gwalberta podczas Mszy św. dla leśników odprawionej w Dolomitach przed kościółkiem Matki Bożej Śnieżnej, a w wygłoszonej wówczas homilii powiedział: ?Jan Gwalbert (?) wraz ze swymi współbraćmi poświęcił się w leśnym zaciszu Apeninów Toskańskich modlitwie i sadzeniu lasów. Oddając się tej pracy, uczniowie św. Jana Gwalberta poznawali prawa rządzące życiem i wzrostem lasu. W czasach, kiedy nie istniała jeszcze żadna norma dotycząca leśnictwa, zakonnicy z Vallombrosa, pracując cierpliwie i wytrwale, odnajdywali właściwe metody pomnażania leśnych bogactw. Z kolei 23 marca 1999 r. z okazji 1000-lecia jego urodzin skierował do mnichów z Vallombrosa specjalny list.
W parafii Stany św. Jan Gwarbert znajdował się w centrum pobożności miejscowego społeczeństwa. Każdego roku obchodzony był odpust ku jego czci, a ludzie zamieszkujący tu pośród lasów i znajdujący pracę w tych obszarach, zanosili swe modły do Boga za jego wstawiennictwem nie przeczuwając, że w połowie XX wieku zostanie on ogłoszony patronem pracowników leśnych.
Wydaje się, że jedyną formą kultu św. Jana Gwalberta w parafii Stany były doroczne odpusty oraz obrazy przedstawiające jego postać. Do czasów współczesnych zachował się jeden z nich namalowany przez lubelskiego malarza Władysława Barwickiego ukazujący Jana jako rycerza na koniu w momencie spotkania z winnym śmierci jego brata Hugona.
Obraz z zabytkowego kościoła w Stanach, Wł. Barwicki ok. 1930 r.
Papież Pius XII ogłaszając św. Jana Gwalberta patronem leśników w roku 1951, przyczynił się niewątpliwie do ożywienia jego kultu zwłaszcza w tych grupach, które przez pracę związane są ze środowiskiem leśnym. Najbardziej widać to na przykładzie leśników włoskich, którzy w Vallombosa mają szkołę leśnictwa i co roku uroczyście obchodzą jego liturgiczne wspomnienie.
Również w Polsce coraz częściej wspomina się tę postać, powstają kapliczki św. Jana Gwalberta jak ta w Gołuchowie, kapliczka w puszczy Białowieskiej w okolicy zwanej Topiło, przy Trakcie Królewskim w Lasach Nadleśnictwa Kozienice, czy wreszcie wykonana z inicjatywy parafianina parafii Stany leśnika, p. Tadeusza Lesiczki kapliczka przy ścieżce edukacyjnej w części puszczy sandomierskiej należącej do Nadleśnictwa Rudnik.
Jerzy Wiśniewski, emerytowany profesor Uniwersytetu Przyrodniczego im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, leśnik i autor książek na temat kulturotwórczej roli lasu, wypowiedział następujące słowa: ?Warto by na rozstajach dróg, w rodzimych borach i lasach stawiano nie tylko kapliczki poświęcone patronowi myśliwych, ale także nieznanemu patronowi leśników. Będą to miejsca należnego kultu, a także podziękowania za pracę w lesie, który jest boskim dziełem stworzenia. A kiedy nadejdą ciemne chmury związane z pracą codzienną, reorganizacjami, bezrobociem, będzie można zawsze prosić o pomoc i wsparcie św. Jana Gwalberta, któremu losy leśników nie są obce?.
Wizerunek świętego posiadają na sztandarach niektóre Nadleśnictwa. W roku 2012 z okazji 110 rocznicy istnienia Nadleśnictwa Lipiusz nadano temuż Nadleśnictwu sztandar z podobizną Jana Gwalberta, a w 2014 sztandar z jego podobizną otrzymało Nadleśnictwo Bytów.
Końcem czerwca 2015 roku na najwyższym wzniesieniu w górach Sowich, na Wielkiej Sowie została poświęcona nowa, niewielka świątynia p.w. Matki Bożej Słuchającej, św. Stanisława Bpa i św. Jana Gwalberta.
Od 2006 roku odpust w parafii Stany ku jego czci, obchodzony w druga niedzielę lipca, przeżywany jest wspólnie z pracownikami leśnictwa z rejonu sąsiednich Nadleśnictw zwłaszcza Nowej Dęby, Rozwadowa i Rudnika, przedstawicieli sąsiednich Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych oraz przedstawicieli Parlamentu, organizacji samorządowych i tych związanych z pracą w leśnictwie.
W roku 2016 upłynęło 10 lat wspólnego świętowania społeczności parafialnej z leśnikami. Z tej okazji uroczystą sumę celebrował krajowy duszpasterz leśników bp Tadeusz Lityński z diec. Zielonogórsko-Gorzowskiej. Na pamiątkę tego małego jubileuszu zasadzono trzy cisy, wychodowane z ziaren poświęconych przez pap. Benedykta XVI, a od strony artystycznej wystąpił Zespół Pieśni I tańca ?Lasowiacy? ze Stalowej Woli.
Oprac. Ks. Zbigniew Mistak
Bibliografia:
O zakładaniu takich osad wspomina kronikarz ruski Nestor pisząc o księżnej Oldze, wdowie po Igorze, która na sobie podległym terenie organizowała takie łowiszcza. O osadach łowieckich za czasów Bolesława Chrobrego wspomina Gal Anonim, por. Rawski, Krótki rys historyczny północnej części puszczy sandomierskiej rys, s. 22. Święci na każdy dzień, t. 5, Kielce 2009, s. 44
Ks. P. Skarga, Żywoty świętychstarego i nowego Zakonu na każdy dzień przez cały rok, t. 7, Kraków 1899, s. 166-181
Ks. Piotr Skarga, O. Prokop Jan Tomasz Leszczyński, O. Otto Bitschnau Tshagguns. Żywoty Świętych Pańskich na wszystkie dnie roku, Mikołów ? Warszawa 1910, s. 688
Vera Schauber ?. Ilustrowany leksykon świętych Kielce, por. Święci na każdy dzień, t. V Kielce 2009 s. 44 i 45
Regione Campania, Abbatia di Vallombosa, Festa di san Giovanni Gualberto, Vallombosa ? 2006 r. s. 4
Andrzej ze Strumi. Razem z Arialdem walczył w mediolańskiej Patarii o reformy. Po śmierci przyjaciela usunął się do opactwa Vallombrosa i z rąk św. Jana Gwalberta przyjął habit mnisi. Zredagował życiorysy jednego i drugiego (BHL 673 i 4397). Zmarł 10 marca 1106 r. Relikwie spoczywają w Poppi.
Możliwość komentowania Historia parafii została wyłączona
Gdy chodzi o życie religijne, a zwłaszcza organizację kościelną w parafii Stany, to rozwijała się ona etapami. Michał Amor Tarnowski ufundował w Stanach pierwszą kaplicę w 1697 roku, przy czym w źródłach historycznych przez cały wiek XVII nie ma wyraźnego przypisania Stanów do określonej Parafii, a dopiero w 1727 w protokole powizytacyjnym parafii Grębów odnotowano, że wieś należała do tej właśnie parafii. Od połowy XVIII wieku z polecenia biskupa przemyskiego Stany otrzymały stałą opiekę duszpasterską. Kapłanem najbardziej zasłużonym w sprawie powołania nowej parafii w Stanach był Ks. Jan Gwalbert Przemykalski, wyświecony w roku 1775, a sprawujący funkcję proboszcza w Grębowie od 13 lutego 1794 roku. Wybudował on pierwszy drewniany kościół w 1801 roku na wzniesieniu 180 m. npm., który został konsekrowany przez przemyskiego sufragana biskupa Ignacego Łobosa dopiero w 1884 roku po jego odnowieniu. Kościół został poświęcony Janowi Gwalbertowi, świętemu, który podejmując się reformy życia monastycznego w XI wieku we Włoszech, w Vallombrosa, niedaleko Florencji ustanowił opactwo oparte na regule św. Benedykta. Dziś św. Jan Gwalbert jest patronem pracowników leśnictwa. Świątynię przyozdabiano poprzez kolejne lata. W tym czasie otrzymała ona kilka obrazów wykonanych przez lubelskiego malarza Władysława Barwickiego, a mianowicie obraz Jezusa Ukrzyżowanego na wzór krzyża z Limpias, Serca Jezusowego, św. Jana Gwalberta na koniu, i obraz św. Tekli, drugiej patronki kościoła. Ten ostatni poświęcono w 1816 roku. Chociaż erygowanie parafii nastąpiło w 1818 roku, to probostwo z pełnymi prawami, jakie mu przysługiwały, rozpoczęło funkcjonowanie dopiero po roku 1823. Na podstawie Protokółów z wizytacji dziekańskich możemy się dowiedzieć, że pierwszym proboszczem nowej parafii był Ks. Michał Kleczyński (1823 – 1827), następnie ks. Wawrzyniec Kąkolowski (1827 – 1837), kolejno Ks. Edmund Oraczewski (1842 ? 1843 i długoletni duszpasterz Stanów ks. Antoni Duszyński (1837 – 1865). W okresie hitlerowskim kościół zamknięto, a ludność wysiedlono ze względów wojskowych. Niemcy przeznaczyli kościół na opał i sprzedali go w 1942 r. mieszkańcowi z Dęby. Od zagłady obiekty sakralne zostały ocalone przez księdza Józefa Skoczyńskiego, duszpasterza ze Stalowej Woli, który uzyskał pozwolenie od Luftwafe i w porozumieniu z kurią przemyską zgodę na przeniesienie ich do Stalowej Woli. Tak więc cały kompleks sakralny wraz z wyposażeniem został ocalony i przetrwał okres okupacji. Planowano przenieść go na powrót do Stanów po zakończeniu działań wojennych. Po wojnie jednak, ze względu na wysoki koszt, zrezygnowano z przeniesienia kościoła, a odebrano jedynie wewnętrzny wystrój. Kościół stoi do dziś w Stalowej Woli pośród osiedlowych budynków przemysłowego miasta i w przedziwny sposób stał się kościołem ? matką dla wszystkich kościołów i parafii, które powstały tam w okresie późniejszym. Nosi tytuł św. Floriana. Natomiast w Stanach, na miejscu dawnej świątyni, wybudowano nowy drewniany kościół w 1948 r. Staraniem ks. Romana Dobrzańskiego. Na początku lat osiemdziesiątych XX wieku ówczesny proboszcz Ks. Jan Kula podjął starania o budowę nowego murowanego kościoła, który powstał w latach 1981?1982 wg projektu Romana Gorczycy i Władysława Jagiełły. Duże zasługi przy jego budowie położyli parafianie miejscowi, a także pochodzący stąd, a dziś mieszkający w Stanach Zjednoczonych, czy Kanadzie. Dziś świątynia ta służy do sprawowania kultu, a dawny drewniany wykorzystywany jest jako kaplica przedpogrzebowa. Kościół poświęcił 14 lipca 1985 roku Bp Bolesław Taborski, sufragan przemyski, a jego konsekracji dokonał Ks. Bp Marian Zimałek, biskup pomocniczy Diecezji Sandomierskiej w roku 1996 . Aktualnie Parafia Stany obejmuje następujące miejscowości: Stany, Bojanów, Załęże, Kozły, Maziarnię, Kołodzieje, Przyszów Łapówka, Przyszów Zapuście i Przyszów Katy oraz część Lasek. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów Słowiańskich (1880 ? 1902) zawiera krótkie wzmianki dotyczące miejscowości, które dziś należą do parafii Stany: Przyszów Kameralny, kiedyś wieś królewska, w której Kazimierz Wielki wybudował dwór łowiecki, należał do parafii w Charzewicach. W późniejszym okresie Przyszów był własnością kapituły katedralnej sandomierskiej. Miejscowość ta gościła wielokrotnie polskich monarchów ze względu na łowy, jakie się odbywały na terenie sandomierskiej puszczy, chociaż posadowiony w niej zamek stanowił część linii obronnej, zabezpieczającej kraj od wschodu skąd często dokonywały się zagony Litwinów, Jadźwingów, Rusinów, Tatarów. W związku z bitwą z Krzyżakami, król Władysław Jagiełło dwukrotnie odbywał wielkie łowy w lutym 1410 roku. W XVI wieku ze względu na zagrożenie tureckie zamek przyszowski został umocniony przez Wielkiego hetmana koronnego Jana Tarnowskiego (+1561) i starosty sandomierskiego, który na owe czasy był najbardziej znakomitym znawcą sztuki wojennej. Zamek wówczas posiadał na wyposażeniu wiele uzbrojenia. Kolejni starostowie, Firlej i Gostomski nie dbali o zamek, więc szybko popadł w ruinę. W I połowie XVII wieku podjęto trzecią rozbudowę zamku, który jednak nie przetrwał nawały szwedzkiej i następującego po niej najazdu Rakoczego. Przyszów stracił swoje znaczenie na korzyść dworu w Nisku. Łapówka stanowiła przysiółek miejscowości Stany. Stany, wieś rozłożona po brzegach Łęgu, kiedyś wchodząca w skład parafii w Grębowie, od 1818 roku stanowi samodzielną jednostkę kościelną. Weszły do niej miejscowości Bojanów z Hutą Bojanowską, Pietropole, Przyszów Szlachecki i Kameralny. Stany w przeciwieństwie do Przyszowa powstały z inicjatywy wielmożów Tarnowskich, jako wieś szlachecka. Założył ją w 1610 roku Stanisław Tarnowski samowolnie, na wyrębach lasów królewskich, nie pytając monarchy o zgodę. Po latach sporów z władzami Królestwa w 1757 roku Tarnowscy zostali pozbawieni praw własności względem Stanów, a wieś została przyłączona do starostwa sandomierskiego i stała się wsią królewską. Po zaborach wieś przeszła reformę władz austriackich, by w roku 1835 stać się na nowo własnością prywatną Michała Koskowskiego, a następnie Komorowskich. Słup Maziarnia, wieś należąca kiedyś do parafii w Jeżowem, powstała w późniejszym okresie, jako że nie figuruje w spisach z XVI wieku. Miejscowość wyodrębnia się z początkiem XVII wieku, kiedy rozwijają się tu zakłady kuźnicze, duże ilości pni, nie wykorzystanych przez rudników, dawały podstawę zakładania maziarni. Obecna wieś Maziarnia powstała w I poł. XVIII wieku, a jej początki dał niejaki maziarz zwany Słupem, lub Słupkiem, pochodzący z Mazur. Obok tej osady powstaje inna pod nazwą Kołodzieje.
Opracowanie: Ks. Zbigniew Mistak
Bibliografia: 1. Arch. Diec. Przemyskiej 1705 s. 18 nn 2. Ks. Wilhelm Gaj Piotrowski Królewski Zamek w Przyszowie Tuchów – Stalowa Wola 1998 3. Ks. Wilhelm Gaj Piotrowski, Dionizy Garbacz, Kazimierz Jańczyk, Kościół św. Floriana w Stalowej Woli, Stalowa Wola 2007 4. Dionizy Garbacz i Lilla Witrkowska, Od Rozwadowa do Stalowej Woli Kościół z 1802
Możliwość komentowania History of parish została wyłączona
The organization of a parish church in Stany has expanded in stages. Michał Amor Tarnowski founded the first chapel in Stany in 1679, but according to historical sources Stany was not clearly assigned to any particular parish for the whole seventeenth century. However in 1727 a report after inspection of a parish in Grębów claimed that the village had belonged to that parish. Due to a bishop from Przemyśl, Stany received constant pastoral care from the half of the eighteenth century. The most deserved priest in case of erecting a new parish in Stany was Jan Gwalbert Przemykalski. He was ordained in 1775 and then he became a parish priest in Grębów on 13th February 1794. He built the first wooden church in Stany on a 180m hill in 1801. It was consecrated by a suffragan bishop Ignacy Łobos from Przemyśl after its renovation in 1884.
The church was dedicated to Saint John Gualbert, who undertook the reform of monastic life in the eleventh century in Vallombrosa, Italy by making an abbey that was based on the rule of Saint Benedict. Nowadays, Saint John Gualbert is the patron saint of foresters. The church was decorated through the next years. At that time it received four paintings that were painted by Władysław Barwicki, a painter from Lublin: the painting of Crucified Jesus based on the Crucifix of Limpias, the painting of the Sacred Heart of Jesus, Saint John Gualbert on horseback and Saint Thecla, the second patron saint of the church. The last painting was consecrated in 1816. Although the parish was erected in 1818, it completely started functioning after 1823.
According to inspection reports, we are able to find out that the first parish priests of the new parish were Michał Kleczyński (1823-1827), Wawrzyniec Kąkolowski (1827-1837), Edmund Oraczewski (1842-1843) and Antoni Duszyński (1837-1865). During World War II the church was closed and the people were expelled by the Germans. They sold it to a man from Dęba as a fuel to burn. However a priest from Stalowa Wola Józef Skoczyński obtained a permission from Luftwaffe and the Curia in Przemyśl and moved it to Stalowa Wola.
In this way the whole sacral complex with equipment was saved and survived the period of German occupation. It was planned to move it back to Stany after ending the War, but it was too expensive and only interior decorations returned. The church is still among the buildings of industrial Stalowa Wola and in a strange way it had become the mother church for all parish churches that were built later. It is dedicated to Saint Florian. However in Stany, a new parish priest Roman Dobrzański made efforts to build a new wooden church in the place of the old one in 1948.
In the early 80?s of the twentieth century the then parish priest Jan Kula started building a new brick church. It was built between 1981 and 1982 according to the design by Władysław Jagiełło and Roman Gorczyca.
Both local parishioners and those who lived here, but now live in the USA or Canada made a large contribution to build it. At present the new church is a place of worship and the old wooden one is used as a prefuneral chapel. A suffragan bishop Bolesław Taborski from Przemyśl dedicated the church on 14th July 1985 and it was consecrated in 1996 by a diocesan Bishop Marian Zimałek from Sandomierz.
Currently, the parish in Stany consists of the following villages: Stany, Bojanów, Załęże, Kozły, Maziarnia, Kołodzieje, Przyszów and partly Laski.
Geographical Dictionary of Polish Kingdom and other Slavic countries (1880-1902) contains some information about the villages of our parish:
Przyszów Kameralny, once a royal village in which the king of Poland Kazimierz Wielki built a hunting manor house belonged to a parish in Charzewice. Later, Przyszów was the property of the cathedral chapter of Sandomierz. The village entertained Polish monarchs due to hunting that took place in the forest around it. Moreover the castle was the part of a defense line that protected the country against Lithuanians, Yotvingians, Ruthenians and Tatars from the east. While Władysław Jagiełło was preparing for a war with the Teutonic Knights, he made two great hunts here in February 1410. In the sixteenth century there was a danger of Turkish invasion so the castle was strengthened by the great crown hetman Jan Tarnowski (+1561) who was the most outstanding expert on the art of war at that time. Then the castle was well supplied with many weapons. Next administrators of crown lands (starosta) Firlej and Gostomski did not care about the castle and therefore it fell into a ruin. In the first half of the seventeenth century it was rebuilt for the third time, however it didn?t survive Swedish and Rakoczi?s invasions. Przyszów lost its importance in favor of Nisko.
Łapówka was the hamlet of Stany.
Stany, a village by the Łeg, once belonged to a parish in Grębów, since 1818 has been an individual church unit. It consisted of villages: Bojanów with Huta Bojanowska, Pietropole, Przyszów Szlachecki and Kameralny. In contrast to Przyszów, Stany came into being on the Tarnowski family initiative as the gentry-owned village. Stanisław Tarnowski founded Stany arbitrarily in 1610 in the place of royal forest that was cut without a permission of the king. After years of argument with royal officials, in 1757 the Tarnowski family were deprived of the rights to Stany. The village was joined to Sandomierz county and became a crown land. Then after the partition of Poland it was reformed by Austrian authorities and again became the private property of Michał Koskowski and then the Komorowski family.
Słup Maziarnia, a village once belonged to a parish in Jeżowe, was founded later , as it wasn?t included in the sixteenth century records. It appeared at the beginning of seventeenth century when blacksmiths? workshops developed and a large number of roots after cut trees made people to set lubricant factories up. The present Maziarnia was founded in the first half of the eighteenth century by a lubricant maker called Słup or Słupek who came from Mazury. Next to the village another one called Kołodzieje was founded.
Description by:
Ks. Zbigniew Mistak
Bibliography: 1. Arch. Diec. Przemyskiej 1705 s. 18 nn 2. Ks. Wilhelm Gaj Piotrowski Królewski Zamek w Przyszowie Tuchów – Stalowa Wola 1998 3. Ks. Wilhelm Gaj Piotrowski, Dionizy Garbacz, Kazimierz Jańczyk, Kościół św. Floriana w Stalowej Woli, Stalowa Wola 2007 4. Dionizy Garbacz i Lilla Witrkowska, Od Rozwadowa do Stalowej Woli
Możliwość komentowania Dzieje parafii została wyłączona
Rys historyczny parafii Stany. Ogólny kontekst dziejowy.
Pomiędzy rzeką Łęg a tzw. Wielkim Ługiem (tereny dzisiejszej Budy Stalowskiej), w północno zachodniej części kotliny sandomierskiej rozciągała się okolica zwana Grębowszczyzną. Teren olbrzymich bagien, rozlewisk i moczarów, poza którymi porastały lasy puszczy sandomierskiej. Od najdawniejszych czasów istniały tu ślady pobytu człowieka. Przyjmuje się, że za Piastów, obok tubylczej, w tym miejscu osadzana była ludność napływowa z zachodnich dzielnic Królestwa, lub spoza jego granic, do określonych zadań, jakie miała podejmować na rzecz dworu królewskiego. Dla przykładu, do osad związanych z łowiectwem, miały należeć także Przyszów, Stany i Bojanów. Obok tego za Piastów znane były w puszczy sandomierskiej takie zawody jak hutnicy żelaza pozyskiwanego z rudy darniowej, a także bednarze, kołodzieje, czy maziarze. Na osadnictwo tego terenu miały wpływ także częste najazdy Tatarów, zwłaszcza w XIII wieku. Wówczas ludność z wyżyny sandomierskiej chroniła się w puszczy, a trzęsawiska i bagna skutecznie uniemożliwiały najeźdźcom tropienie ludzi. Część z nich, nie mając po co wracać, osiedlała się tu na stale.
Jednym z zawodów, którym oddawała się osiadła ludność było bartnictwo. Z czasem jej głównym zajęciem stało się rolnictwo na obszarach uzyskiwanych po wypaleniu części puszczy. Życie w tych stronach było ciężkie i niebezpieczne ze zmiennymi okresami pomyślności i głodu. Las i woda stanowiły główną podstawę utrzymania. Liczne rzeki, wchodzące w obszar dorzecza Wisły, w tym Łęg, Trześnia, Mokrzyszanka, dostarczały wody, a rozlewiska po wiosennych wylewach, starorzecza, pełne były ?piskorów?, ryb, ponadto stanowiły dogodne miejsca lęgowe dla wodnego ptactwa. W gospodarstwach hodowano bydło i świnie, które stanowiły podstawę wyżywienia, a na łanach odebranych puszczy uprawiano zboże.
Na tych terenach ukształtowała się w XVI wieku grębowska parafia obejmująca sam Grębów i szereg okolicznych wiosek i osad. Pośród nich znalazła się Maziarnia wspomniana w 1748 roku z okazji wizytacji biskupiej, następnie Przyszów, w którym Kazimierz Wielki wybudował z cegły zamek myśliwski, Stany założone przez Tarnowskich w 1611 r. i Załęże.
Grębów na tych terenach był też prężnym ośrodkiem kulturowym tzw. społeczności Lasowiaków, co znajdowało wyraz w pewnych obyczajach i obrzędach związanych z okresami i porami roku, czy wydarzeniami rodzinnymi, a także w charakterystycznym haftowanym stroju, zarówno damskim jak i męskim, który był w użyciu jeszcze do I wojny światowej.
Mapa przestawia region kultury lasowiackiej w ujęciu F. Kotuli i Janiny Wójtowicz
Szkic historyczny powstania miejscowości Stany
Ziemie, na których położona jest obecnie parafia Stany wraz z miejscowościami do niej należącymi stanowiły kiedyś część województwa i powiatu sandomierskiego. Sama wieś Stany została osadzona przez hrabiego Stanisława Tarnowskiego, sandomierskiego kasztelana, starostę buskiego i stopnickiego, w odległości ok. 7 km od Przyszowa. Tarnowscy wywodzili się z dawnego i znacznego rodu, którego przedstawiciele od czasów króla Władysława Łokietka, z ojca na syna pełnili funkcje wojewodów, kasztelanów oraz doradców na dworze królewskim zwłaszcza za panowania dynastii Jagiellonów. Na obszarze Sandomierszczyzny swoją obecność Tarnowscy zapoczątkowali w 1343 roku zakładając swoją siedzibę we wsi Wielowieś na skutek mariażu z dziedziczką wielowiejską Zofią. Tym samym włączyli do swoich posiadłości całą przyległą okolicę. Z tego tytułu, w pierwszym okresie swego istnienia Stany były wioską na prawie szlacheckim. Przyjmuje się, że lokacja nastąpiła w roku 1610/1611 na co wskazywałby spis królewskich lustratorów z 1614 r. Czytamy tam m.in.: ?Z Przyszowa tegoż dnia (8 listopada) pojechaliśmy na Stany imć P. Sandomierskiego (Stanisława Tarnowskiego), gdzie In meditullio (w pośrodku) prawie puszczy grębowskiej nad rzeką Trześnią ? teraz od lat czterech postawił dworek nowy (o) dwóch izbach (na) przeciwko sobie, a dwie izdebce z boku sieni porządnie zbudował, gontami przykrył i kominy murowane wyniósł (ponad dach), na jednym kominie u wierzchu jest herb jego z napisem Anno 1610. Tu (również) jest folwark, chałupy kmieci ? 5 i szósta tarczowa, który rozmaite drzewo trze, (są) też chałupnicy?.
Fragment mapy z 1803 r. ukazujący położ. miejscowości Stany. Wien : im Verlage des Kunst und Industrie Comptoir’s, 1803. Źródło.
Prawdopodobnie działania związane z ustanowieniem nowej odrębnej osady obejmowały okres kilku lat przed tą datą, jak i po niej, jednak zarząd wsi rozpoczął swą działalność w wyżej wspomnianym roku.
W okresie wcześniejszym, miejsce to było zagospodarowane przez grębowskich bartników, którzy stawiali tutaj obiekty służące ich pracy takie jak szałasy, czy przechowalnie narzędzi, a także obiekty służące myślistwu (np. chałupa myśliwska wystawiona przez Mieleckiego, poprzednika Stanisława Tarnowskiego. Ludność podejmująca na rzecz dworu różne prace w tym leśnym środowisku, ze względu na duże odległości, zmuszona była pozostawać tu na dłuższy okres. Na tej podstawie ustaliła się prawdopodobnie nazwa miejscowości ?Stany?, chociaż w zamysłach założyciela miała nosić nazwę ?Wola? Od początku założenia wsi pośród borów sandomierskiej puszczy pojawiały się zastrzeżenia ze strony zarządców królewszczyzny, co do legalności tego aktu. Tarnowscy powoływali się na przywilej ?wolnego wyrębu do królewskich lasów Grębowa i Sobowa z 1375 roku, który został nadany dzierżce, wdowie po Rafale z Tarnowa. ?za swe wierne służby świadczone królowej Elżbiecie?, która była współregentką w Polsce wraz z synem Ludwikiem Węgierskim. Również powoływali się na przekazanie przez króla Władysława Jagiełłę części lasów za zasługi w wojnie z Krzyżakami, w której brali udział dwaj Tarnowscy, gdzie jednym z nich był dziedzic wsi Wielowieś, Jan Tarnowski. Protokoły lustratorskie wyraźnie podkreślają bezpodstawność tej argumentacji, a ponadto podnoszą oskarżenia pod adresem wielowiejskich dziedziców o bezpodstawne łowy, wyrąb drzew i karczowanie okolicznych zalesień.
Fragment mapy z 1781 roku ukazujący położenie miejscowości Stany i Przyszów. Venezia : Presso Antonio Zatta, 1782. Źródło.
Przez ponad 100 lat ciągnęły się spory pomiędzy zarządcami dóbr królewskich, a poddanymi tarnowskimi, które zakończył dekret króla Augusta III Sasa z 13 maja 1757 roku, przyporządkowujący wieś Stany i jej dobra starostwu sandomierskiemu. Wskutek tego rozporządzenia Tarnowscy przesiedlili zamieszkałą ludność do swoich posiadłości, a na ich miejsce przybyli poddani królewscy. Wieś Stany w początkowym okresie nie była duża. Wg spisu z 1662/63 liczyła 43 mieszkańców, natomiast w 1750 r. mieszkało w niej już ponad 300 osób. Pod koniec XVIII wieku liczba zamieszkujących Stany łącznie z przysiółkiem Załęże obejmowała ponad 550 osób. W 1772 roku armia austriacka podążająca w kierunku Lublina zajęła min. Bojanów, Stany, Przyszów. Nastąpił I rozbiór Polski, a teren puszczy sandomierskiej i cała część kraju na prawo od Wisły dostała się pod zabór Austriacki. W wyniku tego miejscowość Stany i wsie przyległe do niej znalazły się pod zarządem administracyjnym cesarstwa austriackiego. W okresie zaborów, w roku 1835 wieś przeszła w ręce prywatne i stała się własnością Michała Koskowskiego, który nabył ją wraz Bojanowem łącznie z Pietropolem i Gojanowem na publicznej licytacji za sumę 58.051 złr. Obejmowała wtedy wraz z Załężem 147 budynków i 1214 mieszkańców. W 2 poł. XIX majątek Stanów przeszedł od Koskowskich w ręce Komorowskich, którzy sprawowali nad nim zarząd do II wojny światowej. W skorowidzu sporządzonym we Lwowie w 1904 r. przez Jana Bigo czytamy, że Stany wraz z Załężem i Kozłami należały do dóbr Heleny Komorowskiej, z kolei Przyszów z przysiółkami oraz Maziarnią do hr. Oliviera i Maryi Resseguier, a Bojanów wraz z Pietropolem i Dąbrówką do Władysława Komorowskiego.
Opracowanie: ks. Zb. Mistak
Bibliografia: 1. J. Rawski, Krótki rys historyczny północnej części puszczy sandomierskiej, [w:] Prace i Materiały z Badań Etnograficznych, Rzeszów 1968, 2. F. Kotula, ?Wczoraj? między Mokrzyszowem a Łęgiem w tradycji ludowej, [w:] Prace i Materiały 3. S. Darłakowa, Zwyczaje i obrzędy doroczne oraz rodzinne w powiecie tarnobrzeskim, [w:] Prace i Materiały 4. T. Szetela, Strój ludowy w ośrodku mokrzyszowsko ? grębowskim, [w:] Prace i Materiały 5. Adam Tarnowski, Tarnowscy na Dzikowie, w Tarnobrzeskie Zeszyty Historyczne nr 11, 1995 6. Ks. W. Gaj-Piotrowski, Królewski Zamek w Przyszowie w rejonie Stalowej Woli ? Rozwadowa. Studium z dziejów osadnictwa, Tuchów, Stalowa Wola 1998 7. Dionizy Garbacz Lilla Witkowska, Od Rozwadowa do Stalowej Woli, Stalowa Wola 2001
Możliwość komentowania Kalendarium 200-stu lecia została wyłączona
Ślady kultu przed ustanowieniem Parafii w miejscowości Stany. W opisie sporządzonym z 1567 r, wspomniany jest drewniany kościół, który mieścił się w sąsiedztwie zamku Przyszowskiego wybudowany z drzewa sosnowego, w którym znajdowało się trzy ołtarze. (Gaj-Piotrowski, Królewski Zamek w Przyszowie s. 29 nn)
W 1697 roku Michał Artur Tarnowski ufundował pierwszą kaplicę w miejscowości Stany, gdzie mogły być sprawowane nabożeństwa, a wioska była poddana pod kuratelę probostwa w Grębowie. 1801 1802 – zostaje wybudowany drewniany kościół staraniem grębowskiego proboszcza Jana Gwalberta Przemykalskiego, z fundacji Rozalii Tarnowskiej i wsparciu miejscowej ludności.
Od ustanowienia parafii Stany Rozporządzenia władz austriackich poprzedzające ustanowienie parafii STANY: Dekret z 18 lutego 1818 r. nr 1415 wydany przez CK urzędu okręgu rzeszowskiego oraz Dekret z 22 lipca 1818 roku nr 33352 wydany przez Gubernium we Lwowie. Na podstawie tych rozporządzeń władze kościele mogły erygować nową parafię. Do nowopowstałej parafii dołączono wioski z sąsiednich parafii tj. Grębowskiej i Rozwadowskiej, a w późniejszym terminie także z Raniżowa, jak chodzi o Maziarnię, której przyłączenie do parafii Stany nastąpiło w 1890 r, na co wskazywałaby adnotacja w Schematyzmie Diecezji Przemyskiej z tego roku. Na pocz. XX wieku do Parafii Stany należały takie wsie i przysiołki jak Kozły, Załęże, Przyszów Królewski, (kameralny), Laski, Prusoty, Burdy (Burdze), Kołodzieje, Ruda, Staw oraz Bojanów z przysiółkami Pietropolem, Gojanowem i Dąbrówką. Przyszów Szlachecki przypisany był do Grębowa, zaś Maziarnia do Jeżowego. 1823 – zainstalowanie na stałe probostwa w Stanach ? 28 października 1823 nominację na proboszcza otrzymał ks. Michał Kleczyński 1826 – Powstała drewniana dzwonnica naprzeciw wejścia do kościoła, przykryta gontem, na której podwieszone były dzwony. 1884 – konsekracja kościoła przez sufragana przemyskiego biskupa Ignacego Łobosa, gdy proboszczem był ks. Antoni Nowotarski (1876?1890). Z tej okazji wyposażono kościół w nowe nastawy ołtarzowe. 1886 – wyposażenie kościoła w dwa mosiężne żyrandole i dwie lampy wieczne wykonane przez metaloplastyka z Sanoka, 1890 – ściany i sufit pokryto farbą olejną, a także wymalowano kilka obrazów na ścianach i na suficie, 1907 – prof.. Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie Wojciech Weiss maluje obraz Matki Bożej Różańcowej do ołtarza bocznego oraz obraz Serca Jezusowego. 1928 – 1930 malarz lubelski Władysław Barwicki maluje trzy obrazy do kościoła w Stanach: Jezusa Ukrzyżowanego na wzór krzyża z Limpias, św. Jana Gwalberta na koniu i św. Tekli. 1941 – Zawieszenie działalności Parafii Stany i wezwanie ludności pobliskich wiosek do opuszczenia terenu przez niemieckie władze Luftvafe 1943 – przeniesienie drewnianego kościoła do Stalowej Woli. Został on poświęcony 12 grudnia 1943 r., gdzie znajduje się do dziś pod wezwaniem św. Floriana. Tym samym stał się pierwszym kościołem oraz macierzystym kościołem dla wszystkich parafii, które obecnie istnieją na terenie tego miasta. Przywrócenie parafii Stany po zakończeniu II wojny światowej. 1945 ? postawienie prowizorycznej kaplicy na sprawowanie nabożeństw. 1948 – Wybudowanie nowego kościoła z drewna. 1948 Poświęcenie kościoła 29-09-1948 r. w uroczystość św. Tekli W latach 1953 ? 1954 odzyskanie konfesjonałów ołtarzy, organów, chrzcielnicy i ambony 1956 – zewnętrzne ściany kościoła zostały oszalowane deskami, jako wotum dla Matki Bożej, a wewnątrz wykonano drugą powałę. 1956 – postawiono nową dzwonnicę. 1964 – malowanie kościoła. Projekt opracował i równocześnie był wykonawcą artysta prof. Marian Stroński z Przemyśla. 1975 r. ? konsekracja kościoła. Z tej okazji na chórze kościelnym zamontowano nowe 12 głosowe organy, a w ołtarzu głównym ufundowano pancerne nowe tabernakulum. W tym samym roku powstała także nowa dzwonnica, do której zakupiono nowy 350 dzwon. 1975 ? wybudowano nowa dzwonnicę na podstawie betonowej, gdzie zamontowano nowy dzwon wagi 350 kg, 1977 ? Poświęcenie nowo powstałej kaplicy w Przyszowie Ruda. Dokonał tego bp Ignacy Tokarczuk dnia w 1 lipca 1977. Kaplica otrzymała tytuł Niepokalanego Poczęcia MMP. 1981 rozpoczęcie budowy nowego murowanego kościoła, gdzie kiedyś znajdowała się stara plebania, Projekt budowlany został opracowany przez inż. Władysława Jagiełłę z Rzeszowa i jego zespół, a prace budowlane prowadzili miejscowi murarze: Bednarz Jan ze Stanów, jako główny wykonawca, Bednarz Bolesław z Maziarni, Bednarz Bronisław z Przyszowa Zapuście i Popek Józef z Maziarni. 14 lipca 1985 – Poświecenie kościoła przez bpa Bolesława Taborskiego roku. 1984 – 1989 wykonanie wystroju kościoła z wypalanej ceramiki w tym krzyż w prezbiterium i sceny ewangeliczne, 15 scen ?drogi krzyżowej? w nawie głównej, ołtarz soborowy, ambonka i baptysterium. 1988 ? wykonanie nowych mechanicznych 22 głosowych organów przez firmę Truszczyńskich z Warszawy, które poświęcił bp Edward Białogłowski, W 1989 roku nastąpił podział parafii i utworzono nową p.w. Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny włączając w jej terytorium wioskę Przyszów Ruda, Przyszów Burdze, gdzie wybudowano także nową murowaną kaplicę, Przyszów Staw, Przyszów Szlacheckie i Przyszów Kliny. Przy kościele w Stanach pozostały miejscowości: Stany, Bojanów, Maziarnia, Załęże, Kozły, Krochowa, Przyszów Łapówka, Przyszów Katy oraz Przyszów Zapuście. 1990 – zamontowanie i poświęcenie kilku witraży ufundowanych przez rodaków ze Stanów Zjednoczonych. 1993 – nastąpiła nowa organizacja polskich diecezji i parafia Stany weszła w skład diecezji Sandomierskiej 1994 wykonanie ogrodzenia wokół kościoła 1995 – urządzono kaplicę w sali położonej na I piętrze ponad garażami Ochotniczej Straży Pożarnej w miejscowości Przyszów Zapuście. 2000 – zainstalowanie ozdobnych żyrandoli i kinkietów przez firmę metaloplastyki Stanisława Stopyry z Grodziska Górnego. 2002 ? 2007 budowa kaplicy matki Bożej Niepokalanie Poczętej w Bojanowie 2006 ? 2007 wykonanie figury Niepokalanej wyrzeźbiony w drewnie na wzór Cudownego Medalika, jaki otrzymała św. Katarzyna Labure w 1830 r. w Paryżu. Rzeźbę wykonał artysta Józef Powroźnik z Przeworska, 1 maja 2007 r. Poświęcenie kaplicy w Bojanowie przez bpa Edwarda Frankowskiego. 2007 – biskup pomocniczy Edward Frankowski dokonał poświęcenia pamiątkowego krzyża i placu pod nowej kaplicy w Przyszowie Zapuściu. 2008 ufundowanie tabernakulum do kaplicy w Bojanowie. początek przechowywania Najświętszego Sakramentu. 2008 – Komitet Budowy kaplicy w Przyszowie przekształcił się w formalne stowarzyszenie o nazwie Komitet Budowy Kaplicy w Przyszowie. Stowarzyszenie zostało zarejestrowane w Sądzie Wojewódzkim w Rzeszowie 23 czerwca 2008 roku. Siedzibą Komitetu Budowy Kaplicy stał się Dom Kultury w Przyszowie. Pozwolenie na budowę parafia otrzymała dnia 22 lipca 2008 roku, po czym niezwłocznie przystąpiono do pierwszych prac. W 2009 roku Stowarzyszenie uzyskało status Organizacji Pożytku Publicznego, 11 października 2013 roku kaplica w Przyszowie Zapuściu została oddana do użytku. Ks. Bp Ordynariusz Krzysztof Nitkiewicz odprawił w niej pierwszą Mszę św. I dokonał poświecenia. 27 kwietnia 2015 roku na mocy dekretu bpa Nitkiewicza kaplicy w Przyszowie została nadany tytuł św. Jana Pawła II. Ks. Biskup zalecił odprawianie uroczystej Mszy św. w doroczne wspomnienie św. Jana Pawła dnia 22 października każdego roku. 2007?2018 trwają systematyczne prace konserwatorskie przy budynku drewnianego kościoła z 1948 r.
