Parafia Stany

Święty Jan Gwalbert

             Jan, syn Gwalberta, urodził się we Florencji, około roku 1000 w rodzinie arystokratycznej. Jego młodość przypadała na ciężki czas bratobójczych wojen między miastami i rodami. Szybko sam rycerz Jan został wplątany w splot tragicznych wydarzeń. Jeden z jego krewnych, a nawet według niektórych źródeł brat Hugo, został zamordowany w takim konflikcie i Jan, według prawa zwyczajowego, był zobowiązany do krwawej wendetty. Dramatyczne spotkanie z nieprzyjacielem miało miejsce w samej Florencji, blisko Bramy św. Miniato w Wielki Piątek. Naprzeciw Jana wyszedł skruszony zabójca krewnego, drżąc i składając ręce w formie krzyża. Na ten widok Jan odrzucił miecz, zsiadł z konia i przebaczył mu po chrześcijańsku. Później Jan modląc się w pobliskiej bazylice, doznał cudu objawienia Pana Jezusa, który z krzyża skinieniem głowy zaaprobował jego heroiczny czyn. Stąd w tradycji św. Jan Gwalbert nosi imię ,,Bohatera przebaczenia”. Po tym wydarzeniu, pomimo sprzeciwu ojca, Jan wstępuje do klasztoru benedyktyńskiego, usytuowanego blisko bazyliki św. Miniato. Rycerski duch Jana nie opuszczał go, gdy bronił prawowiernej doktryny Kościoła przed ówczesnymi zagrożeniami: symonią i nikolaizmem. Jego gorliwość apostolska zwróciła się czasem przeciwko osobom kościelnym uwikłanym w symonię. Najpierw staje w jawnej opozycji do kościelnej władzy, którą z jednej strony reprezentuje opat klasztoru San Miniato Oberton, zamianowany przełożonym po śmierci opata Leone w 1034 r., a z drugiej strony biskup Florencji Attone (1032- 1046), obaj zamieszani w symonię. Jan nie mogąc iść na kompromis ze złem, dla dobra Kościoła, oddalił się na pustkowie. Trafia wtedy do Vallombrosy, gdzie rozpoczyna życie monastyczne (cenobityzm ? wspólnota życia) razem z Pawłem i Guntelmem. Nową fundację zakonną Jan opiera na regule św. Benedykta, podkreślając rolę rad ewangelicznych: ubóstwa, modlitwy, wspólnoty braterskiej, gościnności i pracy. Z czasem jego towarzysze tworzą tzw. ,,szkołę służby Bożej?, która wchodziła w skład znanej ,,reformy gregoriańskiej? ? odnowy Kościoła, która wzięła swą nazwę od papieża Grzegorza VII. Do historii przeszła otwarta, a w pewnym momencie nawet „krwawa wojna” z biskupem Florencji, w którą zaangażowany był nie tylko on sam wraz z zakonnikami, ale znaczna część mieszkańców Florencji. Chodzi o spór z biskupem Florencji Piętro de Pavia (Piętro Mezzabarba), do roztrzygnięcia którego wykorzystano tzw. instytucję sądu bożego, polegającego na próbie ognia. W rezultacie tych wydarzeń biskup Mezzabarba musiał ustąpić, a jego miejsce zajął kapłan godny tego stanowiska.
             Jan Gwalbert umarł – narodził się dla nieba 12 lipca 1073 r. w klasztorze Badia a Passignano w Val di Pesa, w okolicach Florencji, gdzie do dziś przechowywane są jego relikwie. Został kanonizowany przez papieża Celestyna III w 1193 r., 120 lat po swojej śmierci. Papież Pius XII, wkrótce po ogłoszeniu kościoła w Vallombrosa bazyliką mniejszą 29 listopada 1950 r., 12 stycznia 1951 r. ogłosił św. Jana Gwalberta patronem włoskich leśników.
             Święty Jan Gwalbert odznaczał się taką pokorą, że nie chciał zajmować kierowniczych stanowisk w zakonie. Wielkie było też jego miłosierdzie dla biednych, troszczył się zawsze o to, by żaden ubogi nie został odesłany bez jałmużny. (tłum. Z włoskiego opracowania Abbazia di Vallombrosa)
             Zawołaniem św. Jana Gwalberta było słowo PAX ? POKÓJ, do którego żyjący w XII w. wielki reformator życia zakonnego i założyciel zgromadzenia św. Franciszek z Asyżu dodał BONUM ? DOBRO i tak powstało zawołanie PAX et Bonum. Wspólnota monastyczna benedyktynów, założona przez Jana Gwalberta i zatwierdzona przez papieża Wiktora II w roku 1055, była wierna zawołaniu “Módl się i pracuj”. Bracia poświęcali się modlitwie i sadzeniu lasów. Wykonując swą pracę poznawali prawa rządzące życiem i wzrostem lasu, odnajdując równocześnie właściwe metody pomnażania leśnych bogactw. Zgromadzenie liczy dzisiaj ok. stu mnichów, którzy żyją w ośmiu klasztorach we Włoszech, Brazylii i w Indiach.
             Papież Jan Paweł II w 1987 roku przypomniał postać Św. Jana Gwalberta podczas wygłoszonej homilii dla leśników, a 23 marca 1999 r. z okazji 1000-lecia jego urodzin skierował do mnichów z Vallombrosa specjalny list.
             Kult św. Jana Gwalberta w Parafii Stany sięga jej początków, a inicjatorem jego był ks. Jan Gwalbert Przemykalski. Jego staraniem została ustanowiona sama Parafia.
             W roku 2007 podczas uroczystości odpustowych 15 lipca, zostały wprowadzone do kościoła relikwie świętego, przywiezione z Opactwa Vallombrosa. Na ręce proboszcza Parafii Stany przekazał je w Vallomrosa opat generalny Lorenzo Russo, a samej uroczystości ku czci św. Jana Gwalberta przewodniczył Biskup Marian Zimałek, sufragan sandomierski. W uroczystości wzięło udział liczne grono braci leśnej z dyrektorem lasów państwowych z Lublina p. dr inż. Markiem Kamolą.

Opactwo Vallombrosa
             Najważniejsze zabytki opactwa Vallombrosa to: budynek klasztoru z pięknym refektarzem, monumentalnym korytarzem i kuchnią; kościół z 40 metrową wieżą z 1230 r.; kaplica św. Pawła; kaplica Najświętszego Sakramentu; kaplica św. Jana Gwalberta (ozdobiona marmurami i stiukami powstała w latach 1695 – 1700, jej centralnym elementem jest obraz Świętego podczas modlitwy, autorstwa Aleksandra Franchi oraz relikwiarz św. Jana Gwalberta z 1500 r.); zabytkowa zakrystia z cennymi malowidłami.
             Pierwsza wzmianka historyczna o konwencie w Vallombrosa pochodzi już z 27 stycznia 1037 r., a 20 lat później, 9 lipca 1058 r., kardynał Umberto di Silva Candida poświęcił kamienny kościół, który istniał przy małym klasztorze. Szczególny rozwój opactwa następuje w drugiej połowie XV w., gdy opatem był Franciszek Altroviti. Kolejny opat Błażej Milanesi, następca Altrovitiego, promotor nauki i sztuki, zakłada klasztorną bibliotekę, troszczy się o wystrój i wyposażenie klasztoru. Pomimo pożarów i innych burz dziejowych każda epoka zostawia w opactwie swój doniosły ślad. W latach pięćdziesiątych XX w. rozpoczęły się w Vallombrosie gruntowne prace konserwatorskie.
             Dziś Vallombrosa to wspólnota benedyktynów licząca obecnie około 15 zakonników, którzy realizują wezwanie św. Benedykta ORA ET LABORA. Mnisi zajmują się nie tylko pracą duszpasterską, ale również posługują w wytwórni leków ziołowych, pasiece, drukarni, przygotowują również nowych kandydatów do zakonu.

Relikwiarz z cząstką relikwii

Zdjęcie 4 z 5

Modlitwa leśników przez przyczynę Św. Jana Gwalberta
O Panie, niech Twoja łaska oświeca nasze umysły i nasze serca;
wspomagaj nas, aby nasza nadzieja codziennie wzrastała.
Zycie powierzyło nam służbę krajowi poprzez zachowanie,
troskę i obronę rzeczy najpiękniejszych z dzieł stworzenia: drzew,
zwierząt, wody, gór i lasów, które dałeś dla dobra człowieka.
Spraw o Panie, abyśmy byli coraz bardziej świadomi, jak
wspaniałe jest nasze zadanie i abyśmy je wiernie wypełniali.
A ty sam święty Janie Gwalbercie, nasz Patronie i Mistrzu,
prowadź nas poprzez takie rozumienie życia, które wiedzie do
chrześcijańskiej miłości i społecznej solidarności.
Dopomóž nam coraz lepiej rozumieć dzieła Stwórcy i związki,
które łączą jego stworzenie, tak aby także nasza praca była zawsze
w harmonii z planem Bożym. Amen.
/ Nallombrosa 1984 r./

Warto przeczytać:
1. Życie Św. Jana Gwalberta
2. Kult Św. Jana Gwalberta
3. http://martyrologium.blogspot.com/2010/07/sw-jan-gwalbert.html