Art_cz7

Pole tekstowe: Dzwonnica O dzwonnicy wspomina inwentarz z 1826 roku. Była to wówczas drewniana konstrukcja przykryta gontem, na której podwieszone były dzwony. Nie wiadomo ile ich było i jakiej były wielkości. Stała naprzeciw wejścia do kościoła. Z biegiem czasu stała się osobną budowlą posiadającą ściany, obita była gontem i przykryta gontowym dachem. Z inwentarza sporządzonego po I wojnie światowej dowiadujemy się o trzech dzwonach, które razem ważyły 392 kg. Niestety do dziś nie zachował się żaden z nich, gdyż w 1917 roku zostały zarekwirowane przez rząd austriacki, za co parafia otrzymała rekompensatę w wysokości 1568 koron. Po I wojnie światowej, w okresie międzywojennym, parafia postarała się o trzy nowe dzwony z firmy Braci Felczyńskich z Przemyśla. Jeden z nich ufundowali dawniejsi parafianie mieszkający w Stanach Zjednoczonych w Passaicu, drugi ufundowała Franciszka Klecha, a na trzeci złożyły się ofiary miejscowych parafian.(1) Wykonano je w 1924 roku i umieszczono na drewnianej dzwonnicy stojącej naprzeciw prezbiterium. Po II wojnie światowej w roku 1956 postawiono nową dzwonnicę, a w 20 lat później powstała kolejna (rok 1975) na podstawie betonowej, gdzie zamontowano nowy dzwon wagi 350 kg.(2) dodając go do trzech już istniejących. Obecnie, obok nowego murowanego kościoła znajduje się żelbetonowa dzwonnica wybudowana w połowie lat 90-tych XX stulecia, z czterema dzwonami, o łącznej wadze 740 kg, sterowanymi elektronicznie i napędzanymi elektrycznie. Najmniejszy dzwon prawdopodobnie z roku 1924 posiada wygrawerowany wizerunek Chrystusa Ukrzyżowanego i Matki Bożej z Dzieciątkiem. Kolejny co do wagi, to dzwon datowany na rok 1924 z wizerunkami św. Józefa z jednej i św. Piotra z drugiej strony. Następny dzwon posiada wizerunek Matki Bożej Nieustającej Pomocy z podpisem: "Imię moje Maryja", oraz napis: "Pamiątka roku świętego 1975, 600-lecia diecezji Przemyskiej, Parafia Stany”. Wreszcie największy dzwon z roku 1994 posiada cechy: rok 1994, grawerunek św. Rodziny z napisami: Dziś zawierzamy nasze rodziny", "Jezus Józef Maryja", "Rodzina Bogiem silna", "Boże w swej rodzinie dałeś nam wzór życia, abyśmy złączeni wzajemną miłością naśladowali w naszych rodzinach jej cnoty i doszli do wiecznej radości w Twoim Domu" Cmentarz parafialny i kaplica Komorowskich W pobliżu kościoła w parafii Stany założony został cmentarz grzebalny. Mówią o tym najstarsze wzmianki w dokumentach kościelnych, jakie zachowały się do naszych czasów. (3) Ogrodzony był drewnianym parkanem, który oddzielał go od otoczenia kościoła oraz posiadał drewnianą, niewielką kapliczkę dla przechowywania ciał zmarłych, oczekujących na pogrzebanie. Osobno wymieniany jest też cmentarz przylegający bezpośrednio do budynku kościelnego. Sporządzona w czasach austriackich mapa z roku 1853, zachowana w Państwowym Archiwum w Przemyślu, ukazuje pierwotne położenie cmentarza w parafii Stany. Już na początku lat czterdziestych XIX wieku teren grzebalny okazał się niewystarczający.(4) Zachodziła zatem potrzeba powiększania jego terytorium, co dokonywało się etapami z działek, które przekazywane były przez miejscowych gospodarzy. Komorowscy, właściciele ziemscy zamieszkujący na terenie Bojanowa, postawili w roku 1856, na niewielkim wzniesieniu w obszarze cmentarza, kaplicę grobową w stylu neogotyckim z podziemną kryptą o sklepieniu kolebkowo-krzyżowym przeznaczoną na pochówek ciał swoich zmarłych krewnych. Na budynku umieszczony został herb Korczak. Do wnętrza kaplicy prowadzą drzwi od strony południowej, kute w żelazie, zaś do krypty ze strony przeciwległej schodzi się po stromych schodach przez metalową bramę. Z biegiem czasu w jej najbliższym sąsiedztwie ukształtowała się najstarsza część cmentarza, na której niewielka liczba grobów zachowała się aż do dziś, a spora część zniknęła bezpowrotnie, czy popadła w zapomnienie. Wokół kaplicy dokonywano pochówków znacznych osób, min. niedaleko wejścia jest grobowiec ks. Antoniego Nowotarskiego, zmarłego w 1890 r., za którego odbyła się konsekracja dawnego kościoła i szereg prac konserwatorskich, a także grobowiec ks. Franciszka Jagody, pomnik poświęcony poległym i pomordowanym w czasie wojen, grobowiec Antoniego Kolmana, pracownika zatrudnionego przez Komorowskich w zakładzie huty szkła. Jeden z najstarszych do dziś zachowanych, to grób Franciszki Maślanka, która zmarła w 1876 r. W czasie okupacji, na terenie cmentarza, Niemcy urządzili stajnię dla koni doprowadzając do niej wodę. Pozostały teren zarósł dzikimi zaroślami i drzewami, a kaplica niszczała.(5) Po wycofaniu wojsk niemieckich przyszli Rosjanie, którzy w górnej części kaplicy zainstalowali stanowisko urzędowe, a w krypcie, gdzie złożone były trumny rodziny Komorowskich urządzili areszt. Wówczas zniszczone zostały okoliczne nagrobki, nagrobne krzyże, z których pasyjki były przetapiane i wykorzystywane do celów wojennych. Kaplica Komorowskich jednak przetrwała burzę dziejową i jest obecnie na terenie parafii jednym z najstarszych obiektów, w którym ostatnimi laty prowadzone były prace naprawcze. Pierwszy etap tych prac miał miejsce w latach 1986 – 1987, za księdza Jana Kuli, kolejny w roku 2000, a ostatni w roku 2015. Wówczas przystąpiono do całkowitego remontu od dachu po fundamenty. Uporządkowano także kryptę, gdzie zamurowano grobowe nisze, a w nich szczątki pochowanych tam osób w metalowych trumnach. W roku 2017 nastąpił dalszy etap prac konserwatorskich, podczas których dokonano odnowienia wnętrza kaplicy, wymieniono posadzkę oraz poddano konserwacji drewniany ołtarz Serca Pana Jezusa. Aktualnie cmentarz jest ogrodzony płotem wykonanym w roku 1994 z żelbetonowej podmurówki i słupów połączonych metalowymi przęsłami. Prace betonowe wykonała ekipa murarska Jana Bednarza, a metalowe przęsła zrobił zespół Arkadiusza Żaka ze Stanów. Na koniec należy wspomnieć o cmentarzach wojennych, zwłaszcza z okresu I wojny światowej. Jeden z nich znajduje się w miejscowości Przyszów — Ruda, przy drodze wiodącej do Stalowej Woli. Inny na terenie Bojanowa, udokumentowany podczas kampanii 47 pruskiej dywizji rezerwowej generała Alfreda von Bessera. Wojska tej dywizji jakiś czas stacjonowały na terenie parafii Stany oraz prowadziły działania bojowe z wojskiem rosyjskim. Opr. X. Zb. Mistak Bibliografia: 1) Archiwum Archidiecezji Przemyskiej TDS XXV/2 Rudnicki 2) Archiwum Parafii Stany, Sprawozdania/Protokoły Spr. Nr 7 3) ADP 1705 s. 16 4) ADP 1705 s.1041 Akta Parafii Stany, Szkice z dziejów Parafii

Opracowanie Jubileuszowe

Obiekty sakralne (kultu) na przestrzeni 200-lecia istnienia Parafii Stany

* Dzwonnica, cmentarz i kaplica cmentarna *

Wystrój kaplicy cmentarnej.

Dzwon z r, 1924 „Piotr i Józef”

Dzwon z r. 1975 „Maryja” - pamiątka Roku Świętego

Dzwon z roku 1994 "Jezus Józef Maryja"

Dzwon bez datacji i nazwy z wizerunkiem Ukrzyżowanego i Matki Bożej.