![Pole tekstowe: Tekla była bardzo popularna w świecie greckim, stąd poświecono jej liczne teksty jako „pierwszej męczennicy”; również znaczną popularnością, cieszyła się w świecie Zachodnim. W II wieku powstał apokryf „Dzieje Pawła”, tekst nieznanego autora, który przedstawia historię jej życia. Według tego pisma Tekla żyła w z Ikonium w Azji Mniejszej jako córka znanej rodziny arystokratycznej. Miała wyróżniać się piękną urodą i była zaręczona ze szlachetnie urodzonym młodzieńcem o imieniu Tamarys. Miasto Ikoniu w Listrze odwiedzili Paweł Apostoł podczas kolejnej podróży misyjnej, gdzie zamieszkał w domu Onezyfora Tam sprawuje liturgię i wygłasza mowę zawierającą błogosławieństwa dotyczące wstrzemięźliwych [czyli dziewic]. Temu przemówieniu przysłuchuje się Tekla z zachwytem i, widząc liczne dziewice i kobiety przystępujące do Pawła, zapragnęła także zostać jego uczennicą. Odsuwa równocześnie rękę swego narzeczonego. Stało się to powodem niezadowolenia i gniewu jej rodziców, zwłaszcza matki Teoklei, którzy próbowali groźbami wymusić zmianę decyzji swej córki.
Sytuacja ta doprowadziła do tego, że sam Paweł został oskarżony jako główny winowajca całego zajścia i osadzony w wię zieniu. Tekli udało się przekupić strażników, którzy umożliwili jej dotarcie do Apostoła, od którego mogła dowiedzieć się jeszcze więcej o Jezusie z Na zaretu. Nazajutrz przyprowadzono Pawła do władz miasta, po czym skazano go na chłostę i wygnanie. . Paweł wraz z Onezyforem i jego rodziną ukrywają się w grobowcu otwartym i modlą się oraz poszczą za ocalenie Tekli
Tekla, która uparcie obstaje trwa w postanowieniu, aby zostać uczennicą św. Pawła została wezwana przed oblicze prokonsula, gdzie próbowano ją odwieść od tej decyzji. Skazano ją wówczas na spalenie na stosie. Jak podaje Tradycja, podczas wykonywania wyroku wielka ulewa udaremniła egzekucję, a kiedy wszyscy się rozbiegli, ona sama wymknęła się z miasta i po pewnym czasie dołączyła do apostoła Pawła i jego towarzyszy, aby wraz z nimi udać się do Antiochii Pizydyjskiej. Tam zakochuje się w niej niejaki Aleksander i próbuje gwałtownie wziąć ją za żonę, ale Tekla broni się i publicznie ośmiesza Aleksandra za jego gwałtowność. Obrażony Aleksander prowadzi ją do prokonsula, który skazuje ją na pożarcie dzikim zwierzętom. Zanim to nastąpi, Teklę bierze pod opiekę Tryfeina, ważna obywatelka Antiochii, nazywana „królową”, która wcześniej straciła swoją córkę. Gdy Tekla została rzucona dzikim zwierzętom, broni jej lwica i nie pozwala dzikim zwierzętom zbliżyć się do niej. Podczas tego wydarzenia Tekla modli się z rozłożonymi ramionami a następnie rzuca się do dołu wypełnionego wodą, aby tym samym przyjąć chrzest. Dzikie foki, które się tam znajdowały wypłynęły martwe. Aleksander tymczasem każe przywiązać ją do dzikich byków, co również nie przynosi żadnego skutku, bo ogień pali więzy. Na to prokonsul sprowadza ją do siebie i pyta, kim jest; a kiedy ona mu odpowiada, że jest służebnicą Boga Żywego i że On jej daje siłę wtedy prokonsul oddaje jej szaty i uwalnia. Ona zaś udaje się do Tryfeiny, gdzie mieszka jakiś czas, a dowiedziawszy się o Pawle, że w Mirze udaje się do niego w męskim odzieniu i opowiada jemu i wszystkim zgromadzonym, co się wydarzyło w Antiochii. Paweł zleca jej, aby innym dawała świadectwo. Powraca więc do Ikonium: nie zastaje już przy życiu Tamarysa, natomiast głosi słowo Boże swojej matce. Z Ikonium udaje się do Seleucji, gdzie oświeciwszy wielu swoim słowem, umiera. Na jej grobie, w Seleucji Izauryjskiej, powstaje wielkie sanktuarium ku jej czci. Tam pośród wąwozów znalazła schronienie w skalnej grocie, gdzie pozostała do końca swych dni. Prowadziła pustelniczy tryb życia, żywiąc się roślinami i gasząc pragnienie wodą. Płonąc chrześcijańską gorliwością, nawracała okolicznych mieszkańców, odwodząc ich od kultów pogańskich. Miała dar uzdrawiania chorych. Udzielała nowo nawróconym chrztu. Zmarła w wieku około 80 lat pod koniec I w. n.e., a ciało jej pochowano w grocie, którą zamieszkiwała. Dziś relikwie św. Tekli znajdują się w hiszpańskim mieście Tarragonie, gdzie odbywają się festiwale związane z jej kultem. Święta Tekla wzywana bywa przypadku zarazy i w nie bezpie czeństwach grożących od ognia. Jest także opiekunką bractwa św. Tekli. W iko nografii Tekla przedstawiana jest jako kobieta o długich, prostych, spadających na ramiona włosach, które zazwyczaj przykrywa chusta. W większości ujęć ma bose nogi. W jej szatach dominuje jasna czerwień, a w oczy rzucają się bardzo szerokie rękawy. W dłoni trzyma (niekiedy dużych rozmiarów) krzyż lub księgę.
Jest znana i czczona od pierwszych wieków chrześcijaństwa. W sztuce polskiej przedstawiana jest w obrazach i rzeźbach min. Mielcu, Jaśliskach, Janowie Lubelskim, Kraśniku, Kielcach, Lublinie, Krakowie, Rzeszowie, Poznaniu, Osieku, Krotoszynie Starym Sączu i wielu innych miejscowościach. Od ponad 200 lat jej kult pielęgnowany jest także w Stanach, i to od czasu zanim oficjalnie powstała parafia. Jest orędowniczką podczas pożarów i epidemii, patronką ludzi umierających, chroni od ukąszenia żmii, przed dzikimi zwierzętami, przed uderzeniem pioruna i od uczucia nienawiści, patronuje w sprawach beznadziejnych, roztacza pieczę nad wdowami i sierotami, wyprasza łaskę chroniącą od grzechu i wiecznego potępienia.
Na podstawie apokryfu—Dzieje Pawła i Tekli](image653.png)
|
Obraz św. Tekli pędzla lubelskiego malarza Barwickiego z pocz. XX w. (kościół w Stanach) |
|
Obraz św. Tekli nieznanego malarza umieszczony na chorągwi procesyjnej (kościół w Stanach) |
|
Feretron z XIX w. przedstawiający postać św. Tekli |
|
Obraz św. Tekli pędzla lubelskiego malarza Barwickiego z pocz. XX w. (kościół w Stanach) |
|
Obraz św. Tekli nieznanego malarza umieszczony na chorągwi procesyjnej (kościół w Stanach) |
|
Feretron z XIX w. przedstawiający postać św. Tekli |